Jaki zasięg mają tagi RFID? Najważniejsze informacje przed zakupem

Zasięg RFID nie jest jedną, stałą wartością. To wynik balansu między fizyką, technologią i otoczeniem, w którym tag będzie pracował. Wybór nieodpowiedniego systemu może być problematyczny. Zamiast szukać jednej liczby, musisz zrozumieć, co wpływa na odległość odczytu. Poznaj najważniejsze czynniki, które pozwolą Ci świadomie wybrać rozwiązanie dopasowane do Twoich  potrzeb.

Zasięg RFID: podstawowy podział na aktywne i pasywne tagi

Ten podział ma największy wpływ na zasięg (i cenę) tagów.

Tagi pasywne (Passive RFID)

To najpopularniejszy typ tagów. Nie mają własnej baterii i są zasilane wyłącznie przez energię wysyłaną z anteny czytnika. Cała komunikacja opiera się na odbiciu tej fali z powrotem do czytnika. Zasięg to od kilku centymetrów do (w idealnych warunkach) kilkunastu metrów. Tagi pasywne nadają się do śledzenia towarów w magazynie, inwentaryzacji, kontroli dostępu czy w handlu detalicznym.

Tagi Aktywne (Active RFID)

Posiadają własne, wbudowane źródło zasilania (baterię). Dzięki temu nie czekają na sygnał z czytnika, ale aktywnie i regularnie „nadają” swój własny sygnał identyfikacyjny. Zasięg jest znacznie większy, często liczony w dziesiątkach, a nawet setkach metrów. Gdzie tego typu tagi znajdują zastosowanie? Śledzenie zasobów o dużej wartości na otwartych przestrzeniach (np. kontenery w porcie, maszyny budowlane), monitoring lokalizacji w czasie rzeczywistym (RTLS).

Częstotliwość pracy tagów RFID

Tagi pasywne działają na różnych pasmach częstotliwości. Częstotliwość w dużej mierze decyduje o tym, jak daleko (i w jakich warunkach) tag będzie czytelny.

1. LF (Low Frequency: niska częstotliwość)

Działają w paśmie ok. 125-134 kHz. To technologia „bliskiego kontaktu”.

• Typowy zasięg jest bardzo krótki, zwykle do 10-15 centymetrów.
• Jakie są ich zalety? Świetnie radzą sobie w trudnych warunkach. Ich sygnał przenika przez wodę, tkanki (dlatego używa się ich do czipowania zwierząt) i nie jest tak łatwo zakłócany przez metale, jak w przypadku UHF.
• Gdzie się sprawdzą? Kontrola dostępu (karty pracownicze), identyfikacja zwierząt, systemy antykradzieżowe w pojazdach (immobilizery).

2. HF (High Frequency: wysoka częstotliwość)

Pracują na częstotliwości 13,56 MHz. To technologia, którą prawdopodobnie masz w kieszeni.

• Typowy zasięg jest krótki, od kilku centymetrów do maksymalnie 1 metra.
• Co warto wiedzieć? To właśnie na tej częstotliwości bazuje NFC (Near Field Communication), znane z płatności zbliżeniowych telefonem czy kartą kredytową.
• Gdzie się sprawdzą? Płatności, sprzedaż biletów, parowanie urządzeń, identyfikacja pojedynczych, gęsto ułożonych przedmiotów (np. książek w bibliotece), gdzie odczyt z większej odległości byłby problemem.

3. UHF (Ultra High Frequency: ultrawysoka częstotliwość)

Znana z wykorzystania w nowoczesnej logistyce i magazynach (zwykle 860-960 MHz).

• Typowy zasięg jest najdłuższy spośród systemów pasywnych. W optymalnych warunkach mówimy nawet o 10-15 metrach. W praktyce magazynowej realny, stabilny zasięg to często 3-8 metrów.
• Jakie są zalety? Bardzo szybki odczyt wielu tagów jednocześnie (nawet setek na sekundę). To właśnie ta technologia pozwala skanować całe palety przejeżdżające przez bramkę.
• Gdzie znajduje zastosowanie? Logistyka, zarządzanie magazynem (WMS), inwentaryzacje, śledzenie palet i pojemników, kontrola łańcucha dostaw, ewidencja środków trwałych.

Co jeszcze wpływa na zasięg RFID? Zwróć uwagę na 3 czynniki

Nawet jeśli wybierzesz tag UHF o deklarowanym zasięgu 10 metrów, w rzeczywistości możesz nie osiągnąć nawet połowy tej wartości. Dlaczego? Z powodu środowiska.

1. Metal działa jak lustro dla fal radiowych UHF – odbija je. Jeśli przykleisz standardowy tag bezpośrednio do metalowej beczki lub obudowy urządzenia, sygnał zostanie odbity i tag prawdopodobnie w ogóle się nie odezwie. Jak można temu zaradzić? Wybierz specjalistyczne tagi „on-metal”, które mają specjalną konstrukcję izolującą je od metalowej powierzchni.
2. Ludzkie ciało, napoje, chemikalia – wszystko, co zawiera dużo wody, działa jak gąbka dla fal UHF: pochłania je. Skanowanie palety zgrzewek z wodą mineralną jest znacznie trudniejsze niż skanowanie palety kartonów. Pamiętaj więc o odpowiednim umiejscowieniu tagów, stosowaniu mocniejszych czytników lub tagów o wyższej czułości.
3. Większość tagów pasywnych ma antenę kierunkową. Jeśli tag jest ustawiony bokiem do anteny czytnika, jego zasięg drastycznie spadnie.

Uwaga! Czytnik i antena też mają znaczenie

Pamiętaj, że zasięg to wynik współpracy dwóch urządzeń: tagu i czytnika. Możesz mieć najlepszy tag na rynku, ale jeśli użyjesz małego czytnika ręcznego o niskiej mocy, nie osiągniesz pełnego potencjału. I odwrotnie – potężna antena bramowa o dużej mocy „zobaczy” nawet tagi średniej jakości z kilku metrów.

Czytniki ręczne (kolektory danych) zapewniają zasięg liczony w kilku metrach, idealny do mobilnej inwentaryzacji. Czytniki stacjonarne (bramki, portale), dzięki dużym antenom i większej mocy, osiągają maksymalne zasięgi i pozwalają na automatyczne skanowanie towaru w ruchu.

Jakiego zasięgu RFID potrzebujesz?

• Potrzebujesz skanować całe palety wjeżdżające na magazyn z odległości 3 metrów? Skup się na systemach pasywnych UHF i dobrych czytnikach bramowych.
• Chcesz otwierać drzwi kartą? Wystarczy Ci HF lub LF o zasięgu kilku centymetrów.
• Chcesz płacić telefonem? To NFC (działające w ramach HF), gdzie zasięg celowo ograniczono do minimum dla bezpieczeństwa.
• Musisz śledzić kontenery na placu o promieniu 100 metrów? Rozwiązaniem będzie aktywne  RFID.

Najlepszą metodą weryfikacji jest pilotaż oraz przeprowadzenie testów w Twoim docelowym środowisku pracy.  Zapoznaj się też z naszym wpisem o tym, jak skutecznie wdrożyć RFID w swojej firmie.